Nowelizacja Ordynacji Podatkowej, która weszła w życie w dniu 15 lipca 2016 r wprowadziła do porządku prawnego klauzulę o unikaniu opodatkowania.

Zgodnie z art. 119a Ordynacji podatkowej czynność, dokonana przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny (unikanie opodatkowania). Unikaniem opodatkowania jest podejmowanie takich czynności, pomimo zgodności z obowiązującym prawem, które cechuje  sztuczność i nieprzystawanie do ekonomicznych realiów, w jakich działa podatnik. Czynność taka powinna być też dokonana w celu osiągnięcia korzyści podatkowej.
Korzyścią podatkową jest: niepowstanie zobowiązania podatkowego, odsunięcie w czasie powstania zobowiązania podatkowego lub obniżenie jego wysokości albo powstanie lub zawyżenie straty podatkowej, powstanie nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku albo podwyższenie kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku.

Ustawa określa także jej próg kwotowy tj. 100.000 zł, którego przekroczenie spowoduje możliwość użycia przez organ podatkowy tego przepisu.

 

W świetle Ustawy, w przypadku zastosowania klauzuli w sytuacji tzw. unikania opodatkowania, organy podatkowe będą miały prawo ocenić skutki podatkowe danej czynności w taki sposób, żeby korzyść podatkowa została zniwelowana.

Ustawa przewiduje także możliwość zweryfikowania przez podatnika poprzez tzw. opinię zabezpieczającą wydawaną przez Ministra Finansów, czy podejmowane przez niego działania odpowiadają obowiązującym przepisom prawa podatkowego (termin na wydanie opinii - 6 miesięcy, opłata za wniosek - 20.000 PLN)

 

Zmiany w Ordynacji Podatkowej wprowadzają jednocześnie istotne ograniczenia ochrony prawnej wynikającej z tak zwanych interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Dotychczas indywidualne interpretacje przepisów podatkowych miały za zadanie spełniać funkcje informacyjne i gwarancyjne. Podatnik stosując się do uzyskanych w takim trybie wyjaśnień, uzyskuje ochronę prawną i zabezpieczenie przed niekorzystnymi skutkami ich zmiany, stwierdzenia wygaśnięcia czy uchylenia przez sąd administracyjny. Ochrona ta pozwala uniknąć odpowiedzialności karnej skarbowej, odsetek za zwłokę czy zapłaty podatku (gdy skutki podatkowe zdarzenia gospodarczego zawartego w interpretacji mają miejsce po jej doręczeniu - art. 14m Ordynacji podatkowej).  W aktualnym stanie prawnym Ochrona ta jednak jest jednak wyłączona w zakresie stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Organ interpretacyjny może odmówić wydania interpretacji w sytuacji gdy uzna arbitralnie, że przedmiotem interpretacji jest stan faktyczny zmierzający do obejścia prawa podatkowego.

Jeśli takie interpretacje zostaną uznane za efekt agresywnej optymalizacji już wydane interpretacje również nie będą chronić podatników.

Brak ochrony dotyczy podatników, którzy posiadają interpretacje indywidualne wydane również przed wejściem w życie zmian. Wyłączenie ochrony podatnika, dotyczyć będzie tylko sytuacji, w której korzyść podatkowa wynikająca ze stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, będącego przedmiotem wydanej interpretacji indywidualnej, zostanie uzyskana od 1 stycznia 2017 r.

 

Opracowała: Urszula Jastrzębska

Używamy plików cookie, aby poprawić komfort korzystania z naszej witryny.